Khi đứng trước một tranh chấp thương mại, bên cạnh việc tìm kiếm một giải pháp hiệu quả, “chi phí hết bao nhiêu?” luôn là câu hỏi trăn trở hàng đầu của mọi doanh nghiệp. Khác với án phí Tòa án, chi phí trọng tài có cơ cấu rõ ràng, minh bạch và hoàn toàn có thể dự toán được ngay từ đầu, giúp doanh nghiệp chủ động về tài chính.
Vậy, chi phí giải quyết tranh chấp bằng trọng tài bao gồm những gì? Theo Điều 34 Luật Trọng tài thương mại 2010, các khoản phí này được phân loại rõ ràng.
1. Phí trọng tài – Khoản phí chính và dự đoán được
Đây là khoản phí cốt lõi mà doanh nghiệp trả cho Trung tâm trọng tài để tiến hành giải quyết vụ việc. Khoản phí trọng tài này được tính toán dựa trên giá trị vụ tranh chấp và được công khai trong biểu phí của trung tâm.
Phí trọng tài thường bao gồm:
- Thù lao Trọng tài viên: Chi trả cho công sức, thời gian và chuyên môn của (các) Trọng tài viên trong Hội đồng trọng tài.
- Phí hành chính: Chi trả cho các công việc hành chính, văn thư, tổ chức của Trung tâm trọng tài.
Cách tính Phí trọng tài:
- Phí trọng tài được tính theo một tỷ lệ phần trăm (%) lũy tiến trên giá trị vụ tranh chấp. Giá trị tranh chấp càng lớn thì tỷ lệ phần trăm áp dụng càng nhỏ.
- Doanh nghiệp có thể tự tính toán hoặc sử dụng công cụ tính phí trực tuyến trên website của trung tâm. Ví dụ, với một tranh chấp trị giá 2 tỷ đồng, biểu phí trọng tài có thể quy định mức phí là X triệu đồng + Y% của phần giá trị vượt trên một mốc nào đó.
2. Chi phí chuyên gia và các chi phí tố tụng khác
Đây là các chi phí phát sinh nếu cần, không nằm trong phí trọng tài cố định.
- Chi phí giám định, định giá tài sản: Khi cần xác định chất lượng lô hàng, giá trị máy móc…
- Chi phí tham vấn chuyên gia: Lấy ý kiến của chuyên gia trong các lĩnh vực đặc thù.
- Chi phí đi lại, ăn ở: Cho Trọng tài viên nếu địa điểm giải quyết tranh chấp ở xa.
- Chi phí nhân chứng: Các chi phí hợp lý cho nhân chứng do Hội đồng trọng tài triệu tập.
3. Chi phí luật sư (Phí tư vấn pháp lý)
Đây là khoản chi phí doanh nghiệp trả cho luật sư hoặc công ty luật để được tư vấn, đại diện và bảo vệ quyền lợi trong suốt quá trình tố tụng. Mức phí này do doanh nghiệp và luật sư tự thỏa thuận, không liên quan đến chi phí trọng tài nộp cho trung tâm. Dù không bắt buộc, đây là khoản đầu tư cần thiết để đảm bảo hiệu quả của vụ kiện.
So sánh Chi phí Trọng tài và Án phí Tòa án
Để có cái nhìn trực quan, việc so sánh với án phí tại Tòa án là rất cần thiết.
| Tiêu chí | Chi phí Trọng tài (tại CLAC) | Án phí Tòa án |
| Cấu trúc | Thường là trọn gói (phí trọng tài) | Phân mảnh: Án phí sơ thẩm, án phí phúc thẩm, lệ phí khác… |
| Tính dự đoán | Rất cao. Dự toán được ngay từ đầu dựa trên biểu phí công khai. | Thấp hơn. Khó dự đoán tổng chi phí nếu vụ kiện kéo dài qua nhiều cấp. |
| Bản chất | Phí dịch vụ giải quyết tranh chấp. | Khoản thu nộp vào ngân sách nhà nước. |
| Phân bổ phí | Linh hoạt. Bên thua kiện thường phải chịu toàn bộ. Hội đồng có quyền phân bổ. | Cứng nhắc. Thường mỗi bên chịu án phí tương ứng với phần yêu cầu không được Tòa chấp nhận. |
Ai là người cuối cùng phải trả Chi phí trọng tài?
Đây là một ưu điểm lớn của trọng tài. Theo khoản 3, Điều 34 Luật Trọng tài thương mại 2010, nguyên tắc chung là:
“Bên thua kiện phải chịu phí trọng tài, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác…”
Điều này có nghĩa là, nếu doanh nghiệp của bạn thắng kiện, bạn có khả năng cao sẽ được hoàn lại toàn bộ hoặc phần lớn khoản tạm ứng phí trọng tài đã nộp ban đầu. Hội đồng trọng tài có toàn quyền quyết định việc phân bổ nghĩa vụ chịu phí trong phán quyết cuối cùng.
FAQ: Câu hỏi thường gặp về Chi phí Trọng tài
- Nếu các bên hòa giải thành trong quá trình trọng tài thì phí được tính thế nào?
Nếu các bên hòa giải thành, chi phí trọng tàisẽ được giảm đáng kể. Tùy thuộc vào giai đoạn hòa giải thành (trước hay sau khi thành lập Hội đồng trọng tài), trung tâm sẽ hoàn lại một phần phí cho các bên theo quy tắc tố tụng. - Có phải luôn nộp tạm ứng 100% phí trọng tài không?
Thường là có. Nguyên đơn cần nộp một khoản tạm ứng phí (thường là 50% hoặc 100% tùy quy tắc của trung tâm) để vụ việc được thụ lý. Phần còn lại (nếu có) sẽ được nộp sau đó theo yêu cầu. - Chi phí trọng tài có bao gồm thuế VAT không?
Có. Phí trọng tài là phí dịch vụ, do đó phải chịu thuế giá trị gia tăng (VAT). Các biểu phí của trung tâm trọng tài thường sẽ ghi rõ mức phí đã bao gồm VAT hay chưa.
Với tính chất minh bạch và khả năng được hoàn lại nếu thắng kiện, chi phí trọng tài là một khoản đầu tư có thể dự đoán và kiểm soát được. Để có dự toán chính xác nhất, doanh nghiệp nên tham khảo Biểu phí chi tiết của CLAC hoặc liên hệ trực tiếp để được tư vấn.
Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Do quy định pháp luật có thể thay đổi và mỗi vụ tranh chấp có tình tiết khác nhau, Quý Doanh nghiệp vui lòng liên hệ trực tiếp với Trung tâm trọng tài Cửu Long (CLAC) để được tư vấn chính xác nhất.
—————————————————-
Trung tâm trọng tài Cửu Long (CLAC)
Địa chỉ: Số 253AC2, Đường số 4, khu dân cư Hồng Phát, phường An Bình, thành phố Cần Thơ.
Hotline: 0292.2246.698
Email: trongtaicuulong@gmail.com
